ظروف اُپال یا اوپال که از نوعی سنگ گرانیت ساخته می‌شوند، شباهت زیادی به ظروف شیشه و چینی دارند؛ اما مزایای زیادی نسبت به این دو نوع ظروف دارند. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا به معرفی ظروف اُپال بپردازیم و همچنین ببینیم چگونه می‌توان ظروف اُپال اصل را از تقلبی تشخیص داد.
اُپال یا اوپال چیست؟
اپال یک نوع سنگ گرانیت است که به دلیل زیبایی و تنوع رنگی در جواهرسازی و ساخت ظروف آشپزخانه استفاده می‌شود. ظروف اُپال از مواد اولیه‌ای مانند سیلیس، آهک، کربنات سدیم و سایر مواد معدنی ساخته می‌شوند. این مواد در دمای بالا ذوب می‌شوند و سپس به شکل‌های مختلف قالب‌ریزی می‌شوند.
اپال به دلیل توانایی خود در نمایش رنگ‌های طیفی درخشان و تغییر رنگ با تغییر زاویه نور، یکی از جذاب‌ترین سنگ‌های قیمتی است. سنگ‌های اُپال می‌توانند رنگ‌های مختلفی مانند سفید، مشکی، نارنجی، سبز، آبی و حتی طلایی را نمایش دهند.
برای آشنایی بیشتر با ظروف آرکوپال به مطلب «ظروف آرکوپال چیست؟ ایرانی بخریم یا خارجی؟» مراجعه کنید.
ظروف اُپال چیست؟
ظروف اپال یکی از گزینه‌های بسیار جذاب و محبوب برای سرو غذا در آشپزخانه‌ها هستند. برای توصیف دقیق‌تر ظروف اُپال، می‌توان گفت که این ظروف یک ترکیب بین شیشه و چینی هستند. این ظروف مانند شیشه زیبا و ظریف هستند؛ اما از شیشه مقاوم‌تر بوده و نسبت به ظروف چینی نیز سبک‌تر هستند.
به عبارت ساده‌تر، ظروف اُپال نوعی شیشه سفید نشکن هستند که دارای یک لعاب محافظتی هستند که مقاومت آنها در برابر شکنندگی را افزایش می‌دهد. این نوع ظروف در ایران با نام آیروپال و در کشورهای دیگر با نام آرکوپال شناخته می‌شوند و در ایران جزء محصولات محبوبی برای خرید به منظور جهیزیه و هدیه دادن به عنوان هدیه عروسی محسوب می‌شوند.
تاریخ تولید این نوع ظروف به قرن 16 در شهر ونیز در ایتالیا بازمی‌گردد. در سده‌های بعدتر، تولید آن به وسیله شرکت آرک در فرانسه گسترش یافت. استفاده از ظروف اُپال در ایران به دهه 70 میلادی برمی‌گردد.
مزایای ظروف اُپال
ظروف اپال برتری‌های زیادی نسبت به موادی همچون چینی و شیشه دارند. این مزایا شامل موارد زیر می‌شود:
- مقاومت در برابر حرارت و شوک حرارتی: ظروف اُپال توانایی مقاومت در برابر دماهای بالا و شوک حرارتی را دارند، بدین ترتیب از آنها می‌توان در اجاق گاز، مایکروویو، و حتی ماشین ظرفشویی استفاده کرد.
- وزن سبک: ظروف اُپال وزن سبکی دارند که حمل و نقل آنها را آسان می‌کند.
- قیمت مناسب: ظروف اُپال قیمت مناسب‌تری نسبت به ظروف چینی و شیشه دارند.
- رنگ‌های متنوع: این ظروف در طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها و طرح‌ها وجود دارند، بنابراین برای هر سلیقه‌ای مناسب هستند.
- مقاومت در برابر ساییدگی و خراشیدگی: ویژگی‌های ظروف اُپال باعث می‌شود که مقاومت آنها در برابر ساییدگی و خراشیدگی بالا باشد. این به معنی این است که طول عمر آنها در شرایط معمولی بسیار طولانی است.
- قابلیت استفاده در ماکروفر: ظروف اُپال می‌توانند در ماکروفر به کار روند و جواب‌دهی مطلوبی داشته باشند. این ویژگی مخصوصاً در گرم‌کردن غذاها بسیار مفید است.
- امکان استفاده در ماشین ظرفشویی: بسیاری از ظروف اُپال قابلیت شستشو در ماشین ظرفشویی را دارند که شستشو و نگهداری آنها را بسیار آسان می‌کند.
معایب ظروف اُپال
ظروف اپال با ویژگی‌ها و مزایای خوبی همراه هستند، اما برخی معایب نیز دارند که باید در نظر گرفته شوند. در ادامه به این معایب اشاره خواهیم کرد.
- عدم مقاومت در برابر اسید: ظروف اُپال در برابر مواد اسیدی مانند آبلیمو، سرکه و گوجه‌فرنگی مقاومت کمتری دارند؛ بنابراین، در صورتی که مواد اسیدی را در این ظروف نگهداری می‌کنید، ممکن است ظروف آسیب ببینند. بهتر است از ظروف دیگر برای نگهداری این نوع مواد استفاده کنید.
- عدم مقاومت در برابر خراش: هر چند ظروف اُپال نسبت به چینی و شیشه مقاوم‌تر هستند، اما در برابر خراش کاملاً مقاوم نیستند. برای حفظ ظاهر زیبایی آنها، توصیه می‌شود که از قرار دادن ظروف اُپال در معرض سیم ظرفشویی‌های زبر خودداری کنید و همچنین از دستکش‌های نرم برای شستشو استفاده کنید.
ظروف اپال چگونه ساخته می‌شوند؟
مواد اولیه مورد استفاده برای ساخت ظروف اُپال شامل سيليس، آهک، شيشه خورده، کربنات سديم و فلورايد با فلسپات و کربولیت می‌شوند. این مواد در دماهای بالای 1500 تا 1600 درجه سانتی‌گراد ذوب می‌شوند و سپس با استفاده از سیستم گریز از مرکز به شکل‌های مختلفی قالب‌بندی می‌شوند.
این فرایند اجازه می‌دهد تا ظروف اُپال بسیار سبک‌تر و نازک‌تر از ظروف چینی شوند. اگرچه در واقعیت ظروف اُپال از شیشه ساخته می‌شوند، ولی به دلیل وجود موادی همچون فلوراید که در فرایند تولید به کار می‌روند، حالتی مشابه چینی به خود می‌گیرند.
معروف‌ترین شرکت‌های ساخت ظروف اپال
برندهای معروف زیادی در ایران و در سطح جهان، به ساخت ظروف اُپال پرداخته‌اند. این برندها با ارائه محصولاتی با کیفیت و طراحی‌های منحصر به فرد، توانسته‌اند جایگاه مناسبی در بازار کسب کنند. در زیر به برخی از معروف‌ترین برندهای ظروف اُپال در ایران و جهان اشاره می‌شود:
- لومینارک (Luminarc): این برند فرانسوی با تاریخ بلندی در تولید ظروف اُپال، به عنوان یکی از برندهای معروف در جهان شناخته می‌شود. طراحی‌های زیبا و کیفیت بالای محصولات آن از ویژگی‌های برجسته این برند است.
- دسینی (Dexin): دسینی یک شرکت ایتالیایی و معتبر نیز در تولید ظروف اُپال است و محصولات با کیفیت خود را در بازار جهانی عرضه می‌کند.
- گلدن اپال: محصولات شرگت گلدن اپال تحت لیسانس فرانسه طراحی و ساخته می شوند. شرکت گلدن اپال در سال ۱۳۹۹ با سرمایه گذاری بخش خصوصی در شهر تهران تأسیس شد. این شرکت با برخورداری از فناوری متخصصین فرانسوی و ایرانی، توانسته است محصولاتی با کیفیت و قیمت مناسب تولید کند.
برای آشنایی بیشتر با بهترین برندهای ظروف آرکوپال به مطلب «بهترین برند سرویس آرکوپال از ارزان‌ترین تا گران‌ترین» مراجعه کنید.
تفاوت‌های بین ظروف اُپال اصل و تقلبی
اگر به دنبال خرید ظروف اُپال هستید، باید با تفاوت‌های مهمی که بین ظروف اصل و غیر اصل وجود دارد، آشنا شوید. در ادامه تعدادی از اصلی‌ترین تفاوت‌های ظروف اُپالاصل و تقلبی را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
- شکل و ظاهر ظروف: یکی از نخستین تفاوت‌ها در شکل و ظاهر ظروف است. ظروف اُپال اصل دارای سطح یکدست، شفاف و براق هستند. در مقابل، ظروف تقلبی ممکن است دارای ایراد در سطح و یا برآمدگی‌های غیرطبیعی باشند.
- مقاومت در برابر شکستگی و ترک‌خوردگی: یکی از ویژگی‌های بارز ظروف اُپال اصل، مقاومت بسیار بالا در برابر شکستگی و ترک‌خوردگی است. ظروف اُپالاصل با وارد شدن حتی کوچک‌ترین ضربه نیز به راحتی شکسته نمی‌شوند و ترک نمی‌خورند. برخلاف ظروف اصل، ظروف تقلبی حتی با ضربات کوچک هم ممکن است بشکنند.
- مواد اولیه و نحوه ساخت: ظروف اُپال اصل با استفاده از مواد اولیه با کیفیت تولید می‌شوند و فرایند ساخت آنها به‌گونه‌ای است که استحکام بسیار بالایی داشته باشند. در مقابل، ظروف تقلبی از مواد با کیفیت پایین‌تر ساخته می‌شوند و در نتیجه ضعیف‌تر هستند.
- ظرافت طرح و چاپ: ظروف اُپال اصل دارای طرح‌ها و چاپ‌های زیبا و با دوامی هستند. این طرح‌ها با گذر زمان حفظ می‌شوند و پس از چند بار شستشو تراکم یا رنگ‌دهی آنها تغییر نمی‌کند. در ظروف تقلبی، طرح‌ها ممکن است ضعیف باشند و با شستشو و استفاده مداوم تغییر کنند.
- حک برند یا مارک: ظروف اُپال اصل معمولاً دارای حک برند یا مارک روی پشت ظرف‌ها هستند. این نشان می‌دهد که محصول اصلی است. در مقابل، ظروف تقلبی ممکن است این نوع حک‌ها را نداشته باشند.
خلاصه‌ای از آنچه در مطلب اُپال چیست گفته شد
ظروف اُپال، ظروفی هستند که از مواد معدنی مختلف مانند سیلیس، آهک، شیشه خورده، کربنات سدیم و فلوراید ساخته می‌شوند. این ظروف دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که آنها را جذاب می‌کند.
ظروف اُپال اصل دارای سطح یکدست، شفافیت و برق بالا هستند و مقاومت زیادی در برابر شکستگی و ترک‌خوردگی دارند. آنها می‌توانند در ماکروویو و ماشین ظرفشویی استفاده شوند و دارای طرح‌ها و چاپ‌های با دوامی هستند.
در مقابل، ظروف اُپال تقلبی دارای نواقص شکلی و ضعف‌های مقاومتی هستند. به همین دلیل، شناخت تفاوت‌ها بین اصل و تقلبی در خرید ظروف اُپال بسیار اهمیت دارد.